مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات سازمان تامین اجتماعی:
مشکلات حذف دفترچههای بیمه به مرور برطرف می‌شود
حذف دفترچههای بیمه تامین اجتماعی از اول اسفند ماه و پیاده‌سازی طرح نسخه الکترونیکی به همراه آن، اولین گام درپیاده‌سازی پرونده الکترونیکی سلامت و ارائه یک سرویس کاملا الکترونیکی به شهروندانی است که سال‌هاست عبارت «پرونده الکترونیکی سلامت» را می‌شنوند و خبر افتتاح سامانه‌‌های مختلف و مرتبط با آن را در لابه‌لای اخبار می‌خوانند، اما تا کنون خود هیچ برداشتی از آن نداشتند. حال با پیاده‌سازی این سرویس شرایطی فراهم شده تا دارندگان دفترچههای بیمه تامین اجتماعی از ابتدای اسفند ماه و دارندگان دفترچههای بیمه سلامت در ماه‌های آتی بدون نیاز به داشتن فیزیک دفتر بتوانند از خدمات بیمه درمانی خود بهر‌ه‌مند شوند. با این حال ناآشنایی کاربران با این طرح موجب شده که اجرای این طرح در برخی از مراکز بهداشتی و درمانی با مشکل مواجه شود. مشکلی که مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات سازمان تامین اجتماعی و مجری توسعه دولت الکترونیکی این سازمان میزان وقوع آن را چیزی در حدود ۵ درصد تخمین می‌زند و اعلام می‌کند که این مشکل به مرور زمان و در ماه‌های آینده برطرف خواهد شد.
به گزارش « فاواپرس»، پرونده الکترونیکی سلامت یکی از پروژه‌های اولویت دار دولت‌الکترونیکی به شمار می‌آید که رئیس‌جمهوری اجرا و نهایی شدن آن را از اوایل سال گذشته از طریق شورای اجرایی فناوری اطلاعات پیگیری می‌کر دو چندین مصوبه این شورا به صورت خاص به اجرای این طرح اختصاص داشت. هر چند این پروژه جزو پروژه‌هایی بود که اجرای آن با تاخیر مواجه شد و گزارش تاخیر در اجرای پروژه به رئیس‌جمهوری ارائه شد اما این طرح نهایتا از ابتدای اسفند ماه در بیمه‌‌های تامین اجتماعی اجرایی شد.
آیا زیرساخت‌ها فراهم است؟
حذف دفترچه بیمه کاغذی و در کنار آن صدور نسخه به صورت آنلاین هرچند با هدف تشکیل پرونده الکترونیکی سلامت ایرانیان صورت گرفته؛ اما نا آشنایی کاربران با این طرح موجب شده که اجرای این طرح در برخی از مراکز بهداشتی و درمانی با مشکل مواجه شود.
به طور مثال ممکن است برخی از مراکز درمانی یا داروخانهها به دلیل فراهم نبودن مسائل زیرساختی یا ناآگاهی از این طرح همچنان از بیمار دفترچه بیمه طلب کنند و حتی در مواردی فرد مجبور به پرداخت آزاد مبلغ دارو یا ویزیت پزشک شود. مشکلی که مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات سازمان تامین اجتماعی و مجری توسعه دولت الکترونیکی میزان وقوع آن را چیزی در حدود ۵ درصد تخمین می‌زند.
امیرحسین حمیدیان در این خصوص می‌گوید: «درست همانطور که در چندین سال گذشته حذف و کمرنگ شدن دفترچههای بانکی و الکترونیکی شدن نقل و انتقالات بانکی برای برخی که تا قبل از آن به مراجعه حضوری به بانک و داشتن دفترچه و ثبت تمام اطلاعات به صورت فیزیکی عادت داشتند، نگران کننده بود؛ حذف دفترچههای بیمه نیز برای کاربران آن نگران کننده خواهد بود اما پیش‌بینی می‌شود که این روش به زودی کارآمدی خود را اثبات می‌کند.»
او با بیان اینکه ایران مساحت و جمعیت زیادی دارد و بعد از سال‌ها استفاده از یک روش تغییر رویه کار چندان ساده‌ای نیست می‌افزاید: «هر تغییری تلفاتی دارد اما مشکلات این طرح آنچنان بحرانی نیست.»
با وجود اینکه مجری توسعه دولت الکترونیکی سازمان تامین اجتماعی میزان عدم سرویس‌دهی از طریق این سرویس را بسیار اندک می‌دانند؛ اما باز شنیده می‌شود که برخی به مراکز درمان مراجعه کرده‌اند اما موفق به دریافت سرویس بدون دفترچه نشده‌اند یا اگر به داروخانهها مراجعه کرده‌اند، تمامی داروخانهها این سرویس را در اختیار آنان قرار نداده‌اند. طبق گفته رئیس مرکز فناوری اطلاعات تامین اجتماعی در موارد بستری یا داروهای مزمن و گران قیمت که به طور حتم از آنجایی که پرونده وجود دارد حقی از کسی ضایع نمی‌شود و بیشتر این مشکلاتی که ممکن است پیش آمده باشد در خصوص داروهای معمولی است.
طبق گفته حمیدیان به طور حتم با اضافه شدن بیمه سلامت به این طرح و یک دست شدن نظام سلامت، این مشکلات به سرعت و نهایتا تا سه تا چهار ماه آینده به طور کامل حل خواهند شد و هیچ مرکز درمانی و دارویی بهانه‌ای برای اجرایی نکردن این فرایند نخواهد داشت.
او با تاکید براینکه در ابتدای هر تغییری مشکلاتی پیش می‌آید، می‌گوید: «ممکن است هنوز کار اطلاع رسانی خوب انجام نشده باشد، پزشک و داروخانه نسبت به موضوع آگاه نبوده باشند اما با این وجود ما در این مدت آمار زیادی در خصوص این مسائل نداشتیم؛ با این حال سازمان تامین اجتماعی در حال آماده کردن یک برنامه کامل آموزشی، ترویجی و تبلیغی برای انتشار و آموزش در این باره است.»
دارندگان بیمه سلامت همچنان باید منتظر بمانند
بیمه سلامت نیز قرار است به زودی این طرح را در زیرمجموعه خود و برای افرادی تحت پوشش خود اجرایی کند، چنانکه محمد دریجانی، مدیرکل استانی بیمه سلامت در گفت‌وگو با اعلام می‌کند: «با نهایی کردن زیرساخت‌ها ظرف دو سه ماه آینده این طرح عملیاتی خواهد شد.»
دریجانی در این مورد می‌گوید: «تمام تلاش ما این است که زیرساخت‌های لازم برای این موضوع را به طور کامل فراهم کنیم و بتوانیم نسخه الکترونیکی را در تمام موسسات تشخیصی درمانی طرف قرارداد با بیمه سلامت را عملیاتی و اجرا کنیم.» او پیش‌بینی می‌کند در صورتی آماده شدن زیرساخت‌های مورد نیاز به تدریج این طرح از اول اردیبهشت ماه در زیرمجموعه تحت پوشش بیمه سلامت اجرایی خواهد شد و به تدریج دفترچههای بیمه حذف می‌شوند.
او با اشاره به اینکه اقدامات مربوطه تا به حال در تمام استان‌ها اجرایی شده است، می‌گوید: «این زیرساخت‌ها به این معناست که برای تمام مراکز درمانی طرف قرارداد ما امکان نسخه نویسی الکترونیکی فراهم شود.»
او مراحل اجرای طرح تا کنون را اینگونه توضیح می‌دهد: «باید لکه گیری‌هایی در این زمینه انجام شود؛ یعنی فرد اگر به یک مرکز درمانی یا داروخانه مراجعه کرد، این امکان در آنجا فراهم شده باشد. فراهم شدن این زیر ساخت‌ها در مراحل نهایی است اما هنوز به طور قطعی زمانی برای حذف دفترچه‌ها از سوی بیمه سلامت مشخص نشده است.»
با حذف دفترچه بیمه چه اتفاقی می‌افتد؟
حذف نسخه کاغذی دفترچه هرچند که ممکن است برخی را گیج کند؛ اما به این معناست که پزشک پس از احراز هویت بیمار و استعلام استحقاق سنجی بیمار که از طریق کد ملی وی صورت می‌گیرد، برای تجویز دارو در شرایط فعلی دو راه دارد؛ یا نسخه را به صورت غیرالکترونیکی در سربرگ خود می‌نویسد و اطلاعات هویتی بیمار مانند نام و نام خانوادگی، شماره کد ملی، تاریخ ویزیت بیمار و ثبت کد پیگیری استحقاق درمان (پوشش بیمه درمان) را روی سرنسخه پزشک یا مرکز درمانی ثبت می‌کند؛ در این حالت تا زمان ابلاغ استاندارد لازم برای سرنسخه از طرف سازمان، دستور پزشک باید به صورت خوانا در دو برگ تجویز شود.
برگ اول سرنسخه برای مراجعه به داروخانه و سایر مراکز درمانی است و برگ دوم برای دریافت حق‌الزحمه به مدیریت درمان استان تحویل می‌شود که مانند حالت قبل فرایند ارسال برگ مخصوص پزشک در دفترچه کاغذی است.
در حالت دوم کل فرایند نسخه نویسی به صورت الکترونیکی در سامانه انجام می‌شود. در هردوی این حالت‌ها اطلاعات سلامت بیمار وارد سامانه می‌شود و داروخانه با دریافت کارت شناسایی و وارد کردن کد ملی قادر است این اطلاعات را مشاهده کرده و دارو را به بیمار تحویل دهد.
با صدور نسخه الکترونیکی علاوه بر اینکه دیگر نیازی به مهر کردن دفترچه، مراجعه به کارگزاری، ترددهای غیرضروری و غیره نیست، اگر برای دریافت نسخه به داروخانه‌ای مراجعه کنند که همه داروها را ندارد، نیازی به کنده شدن برگه از دفترچه نیست و همه اینها به صورت الکترونیکی ثبت می‌شود و می‌تواند برای گرفتن داروهای دیگر به داروخانه دیگری مراجعه کند.
بیمه‌شدگان برای استفاده از این خدمات باید با مراجعه به سایت eservices.tamin.ir حساب کاربری ایجاد کرده و مشخصات هویتی خود را تکمیل کنند و سپس برای اطمینان از وضعیت بیمه به سایت medical.tamin.ir مراجعه یا کد #۱۴۲۰*۴* را شماره گیری کرده و گزینه استعلام اعتبار درمانی را انتخاب کنند.
استفاده از اپلیکیشن موبایل، مراجعه به سایت pwa.tamin.ir، شماره‌گیری #۱۶۶۶* و انتخاب گزینه استحقاق سنجی از راه‌های دیگری است که بیمه‌شوندگان می‌توانند از طریق آن وضعیت بیمه خود را استعلام بگیرند.
شهروندان علاوه بر این در صورتی که حساب کاربری ایجاد کنند برای مشاهده کامل سوابق درمانی خود می‌توانند به سایت eservices.tamin.ir مراجعه کرده و قسمت مخصوص بیمه شدگان را انتخاب کنند.